Cholesterol và đột quỵ

Cholesterol máu đóng một vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe con người, xét về cả 2 yếu tố LỢI và HẠI.

Khi nhắc đến cholesterol người ta sẽ nghĩ ngay đến tác động xấu của mỡ máu cao. Thực tế, cholesterol máu khi ở ngưỡng bình thường rất có ích cho sự hoạt động của màng tế bào sợi thần kinh, cần cho sự sản xuất một số hoóc-môn như hoóc-môn tuyến thượng thận, sinh dục…Ở người bình thường, hàm lượng cholesterol máu luôn được giữ hằng định để thực hiện tốt các vai trò trên.

Tuy nhiên, khi cholesterol trong máu tăng (dân gian gọi nôm na là “tăng mỡ máu”) lại gây những tác động rất xấu đến sức khỏe. Hàm lượng cholesterol máu tăng có thể gây“xơ vữa động mạch”, làm hẹp mạch máu và là nguyên nhân chủ yếu của bệnh tim mạch.

Tác nhân gây xơ vữa động mạch?

 

Cholesterol máu tăng cao sẽ tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch.

Cholesterol không hòa tan trong máu do đó khi cholesterol lưu thông trong máu nó phải được bao quanh bằng một lớp áo protein hay còn gọi là lipoprotein. Có 2 loại lipoprotein quan trọng là lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL) và lipoprotein tỷ trọng cao (HDL). Cholesterol loại LDL chuyên chở hầu hết cholesterol của cơ thể. Khi có nhiều LDL trong máu, thành động mạch sẽ lắng đọng mỡ gây ra vữa xơ động mạch, do đó LDL được gọi là cholesterol “xấu”. Ngược lại HDL lại lấy cholesterol ra khỏi máu và ngăn chúng không xâm nhập vào thành động mạch, do đó HDL được gọi là cholesterol “tốt”.

Triglyceride là một dạng khác của mỡ trong máu. Ít quan trọng hơn so với LDL trong việc gây xơ vữa động mạch, tuy nhiên, khi tăng cao có thể gây ra viêm tụy cấp, tai biến mạch máu não…

Một người được gọi là có rối loạn Lipid máu hay tăng mỡ trong máu khi kết quả xét nghiệm cho thấy có một trong các thành phần mỡ xấu (LDL, Triglycerid) tăng, HDL hoặc bình thường hoặc giảm hoặc khi có tất cả các thành phần mỡ xấu tăng (Cholesterol toàn phần, LDL & Triglycerid) và HDL giảm.

Cholesterol cao gây xơ vữa động mạch và đột quỵ

Quá trình xơ vữa động mạch xảy ra một cách từ từ và âm thầm nhưng lại có thể gây nhiều hậu quả nặng nề như: tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim hoặc suy tim, tắc động mạch ngoại biên, tổn thương thận…trong đó nặng nề hơn cả là biến chứng lên mạch máu não gây nên tình trạng đột quỵ (hay tai biến mạch máu não). Theo tổ chức Y tế Thế giới, tại Mỹ, đột quỵ là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 3 chỉ sau bệnh tim mạch và ung thư. Tại Việt Nam, trong khoảng 3 - 5 năm kể từ năm 2007, tỷ lệ đột quỵ tăng từ 1,7 - 2,5 lần.

Hiện nay, y học đã xác định rõ mối liên hệ giữa cholesterol cao và các biến cố do huyết khối xơ vữa, bao gồm đột quỵ thiếu máu não và cơn thoáng thiếu máu não (TIA).

Thêm nguy hiểm ở người bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường

Cholesterol cao và các bệnh chuyển hóa khác như đái tháo đường và tăng huyết áp cũng có mối quan hệ mật thiết trong việc hình thành, phát triển các mảng xơ vữa và đột quỵ. Cụ thể,ở bệnh nhân tăng Triglycerie hay giảm HDL có nguy cơ cao bị đái tháo đường type 2. Ngược lại, dạng rối loạn lipid máu thường gặp nhất trên bệnh nhân đái tháo đường type 2 là tăng Triglyceride và giảm HDL. Đồng thời, đái tháo đường type 2 có xu hướng tăng xơ vữa động mạch, ngay cả khi LDL không tăng trong máu. Cả 2 tình trạng tăng đường huyết thường xuyên và xơ vữa mạch máu làm cho đột quỵ dễ xảy ra hơn và nặng nề hơn. Vì vậy, kiểm soát đường huyết tốt cũng như giảm Cholesterol LDL và Triglyceride cần tiến hành song song trong điều trị và phòng ngừa đột quỵ.

Trong bệnh lý tăng huyết áp, tình trạng huyết áp không ổn định làm tổn thương lớp lót mặt trong thành động mạch, tạo điều kiện cho mảng xơ vữa lắng đọng. Đồng thời, tình trạng mạch máu bị xơ vữa, mất tính đàn hồi cũng làm tình trạng tăng huyết áp trở nên nặng nề và khó kiểm soát hơn. Và điều này lại tạo điều kiện để đột quỵ xuất huyết não xảy ra.

Như vậy, cholesterol cao tương tác với tăng huyết áp, đái tháo đường làm tiến triển mảng xơ vữa, đồng thời làm cho tình trạng bệnh ngày càng trở nên khó kiểm soát. Chính vì vậy, trong điều trị và phòng ngừa đột quỵ bên cạnh việc ổn định đường huyết, huyết áp, điều trị cholesterol cao và phòng ngừa sự hình thành các mảng xơ vữa cần được chú trọng hơn nữa để có thể thu được hiệu quả điều trị tốt nhất.

 

Chế độ ăn giàu rau quả và bổ sung Red Yeast Rice và Nattokinase có tác dụng giảm cholesterol máu.

Để giảm Cholesterol xấu và tăng Cholesterol tốt, ngoài việc thường xuyên tập luyện vận động thể lực, uống nhiều nước, cần chú ý chế độ ăn giảm mỡ động vật, thay bằng dầu thực vật, tăng cường nhiều rau củ quả, đây là thực phẩm có chứa nhiều loại vitamin, khoáng tố và các Phytosterols có khả năng hấp thu tạo thành HDL là cholesterol tốt có lợi cho cơ thể.

Bên cạnh đó, có thể bổ sung thảo dược từ thiên nhiên. Chế phẩm có công thức phối hợp Phytosterols, Red Yeast Rice và Nattokinase có tác dụng giảm cholesterol, chống xơ vữa động mạch, tiêu hủy và ngăn ngừa hình thành huyết khối, qua đó phòng và hỗ trợ điều trị hiệu quả rối loạn mỡ trong máu, giảm nguy cơ đột quỵ.

 

Tinh chất tự nhiên Phytosterols, Red Yeast Rice, Nattokinase có trong Hebesplus giúp giảm cholesterol, chống xơ vữa động mạch, làm tan và ngăn ngừa hình thành huyết khối nên phòng và hỗ trợ điều trị đột quỵ. Hebesplus - giảm cholesterol, ngừa đột quỵ.   Hebesplus – sản xuất tại Mỹ. Điện thoại tư vấn: 08.3.850.68.68 www.hebesplus.com

 

PGS.TS. Nguyễn Thị Bay

Đại học Y Dược TP.HCM